Jak buddyzm obalił ajurwedyjską chirurgię?

Czy chirurgia to dzieło zachodu? Chirurgia ajurwedy powstała tysiące lat temu!

Jesteśmy dziś zafascynowani nauką i osiągnięciami współczesnej medycyny. żyjemy z dnia na dzień, zapominając o tym, że istniało coś takiego jak chirurgia ajurwedy. Może nawet nie zapominasz, bo skąd miałaś wiedzieć, że w ogóle coś takiego istniało, skoro wokół ajurwedy istnieje mit o tym, że istnieje jedynie jakieś tam ziołolecznictwo, dietetyka, masaże, medytacja. Chirurgia ajurwedy powstała znacznie wcześniej, ale o tym, co przedstawiała, i jakie miała już wtedy możliwości i dlaczego buddyzm przyczynił się do upadku ajurwedy, za chwilkę.

 

Osiem działów ajurwedy – wiedziałaś?

Ajurweda jest medycyną – wiedzą o życiu. Życie to sztuka, to droga i proces i taka jest ajurweda. W sobie zawiera osiem działów, którymi są:

• Kaaya Chikitsa (choroby wewnętrzna – interna – leczenie agni)
• Baala Chikitsa (leczenie dzieci/pediatria/ginekologia)
• Graha Chikitsa (demonologia/psychologia)
• Urdhvaanga Chikitsa (Leczenie chorób powyżej obojczyka)
• Shalya Chikitsa (chirurgia)
• Damstra Chikitsa (toksykologia)
• Jara Chikitsa (geriatria, odmładzanie)
• Vrsha Chikitsa (terapia afrodyzjakiem).

Jak więc widzisz, Ajurweda ma znacznie więcej do zaoferowania niż zwykłe zażywanie ziół. Atutem Ajurwedy jest to, że jest ona medycyną naturalną. W przypadku zabiegów chirurgicznych, o których zaraz wspomnę, przestrzega się wielu zasad, np. unikania nacinania kanałów nadi, aby nie zaburzyć przepływu prany. Ta Da!

 

Czy wyobrażasz sobie, że któryś chirurg mówi: „Pan nie tnie mi to shushumie teraz”? 🙂

 

A tak całkiem serio, ajurwedyjska chirurgia ma całkiem długą historię.

 

Historia chirurgii ajurwedy

W Starożytnych Indiach, aby chirurg mógł wykonać operację o poważniejszym przebiegu, np. z otwarciem jamy brzusznej, musiał mieć zgodę króla. Oczywiście dotyczyło to jedynie operacji planowanych, a nie nagłych, ratujących życie. 

Czyli o tym, jak niezwykła i szanująca człowieka była medycyna tamtych czasów – sam król musiał wyrazić zgodę na choćby zabieg wycięcia kamieni żółciowych. I jeśli zapytasz mnie, czy chirurgia ajurwedy znała takie operacje, odpowiem TAK! I wiele innych, nawet aborcję – ale tylko w sytuacji zagrożenia życia matki!

Wracając do tematu historii chirurgii ajurwedy: w dziele „Sushruta Samhita”, autorstwa Sushruty (około 600 r. p.n.e.), znajdują się szczegółowe opisy narzędzi chirurgicznych, różnorodnych technik chirurgicznych, takich jak nacięcia, szycie, bandażowanie, nastawianie złamań, usuwanie ciał obcych oraz postępowanie chirurgiczne przy komplikacjach porodowych. Początkowy tekst został zredagowany przez Nagardżunę (400–500 n.e.) oraz później poprawiony przez Chandratę w X wieku n.e. Ciekawostką jest, że Banaras (Varanasi) był miejscem, gdzie Sushruta praktykował chirurgię. Opisał on również zaawansowaną technikę usunięcia zaćmy za pomocą specjalnie zaostrzonego narzędzia, co jest jedną z najstarszych udokumentowanych metod chirurgicznego leczenia tej choroby. W czasach kolonialnych technika rekonstrukcyjna Sushruty była stosowana przez lokalnych lekarzy Vaidyów, co uwieczniono w 1794 roku na łamach „Gentleman’s Magazine”, gdzie opisano przypadek wykorzystania płata czołowego do rekonstrukcji nosa.

 

Źródło obrazka: Wikipedia

 

Można powiedzieć, że chirurgia ajurwedy po prostu była na poziomie zaawansowanym 

Chirurgia ajurwedy zajmowała się licznymi i zróżnicowanymi terapiami. Na przykład plastyką nosa, usuwaniem zmian skórnych, a także miejscowymi przeszczepami skóry. Do chirurgicznych działań ajurwedy zaliczona również okłady i leczenie ran, wrzodów, a także aborcję.

Chirurg pracował nie tylko z narzędziami chirurgicznymi, ale także z wieloma innymi materiałami, aby przeprowadzić upuszczanie krwi, a także kauteryzację alkaliczną i termiczną. Co ciekawe, Suśruta określa rękę jako najważniejszy ze wszystkich instrumentów umożliwiających użycie dowolnego instrumentu, podkreślając manualny aspekt operacji. Śalya – tantra wykorzystuje osiem rodzajów zabiegów: wycięcie, nacięcie, skrobanie, sondowanie, ekstrakcję, drenaż i szycie . Suśruta opisuje dużą liczbę instrumentów: 101 tępych i 20 ostrych. Zeskrobywanie można przeprowadzić poprzez zastosowanie żrących substancji  a drenaż za pomocą pijawek lub tykwy.

Interwencja chirurgiczna nie zawsze jest jednak dla chirurga pierwszym krokiem w leczeniu. Suśruta wyraźnie stwierdza, że ​​nie należy podejmować zabiegów chirurgicznych w przypadku chorób, które można wyleczyć metodami niechirurgicznymi. Jeśli choroba ma świeże pochodzenie i przebiega z minimalnym naruszeniem dosz, najpierw leczy się ją metodami niechirurgicznymi, takimi jak leki. W zaawansowanych przypadkach lekarze uciekaliby się do środków żrących, kauteryzacji ogniowej lub operacji. Podobnie zaleca się w przypadku kamicy moczowej, gdzie operacja jest rozumiana jako ostateczność. Gdy schorzenie nie nadaje się do leczenia olejami, alkaliami, wywarami, preparatami na bazie mleka i płukankami pęcherza.

 

Co buddyzm ma wspólnego z zanikiem chirurgii ajurwedy?

Chociaż medycyna ajurwedyjska była praktykowana nieustannie, w tym systemie doświadczyła pewnego zastoju z różnych przyczyn. W tym z powodu wpływów filozofii buddyjskiej oraz społecznych barier wobec tej praktyki.

Filozofia buddyjska, która kładzie duży nacisk na niekrzywdzenie żywych istot, mogła wpłynąć na praktykę chirurgii w negatywny sposób. W buddyzmie, jednym z centralnych założeń jest zasada ahimsa (zreszta w ajurwedzie także, ale jeśli chodzi o życie ludzkie, nie uznaje się wycięcia wyrostka za skrzywdzenie). Ahimsa, czyli unikanie przemocy wobec wszystkich istot. Chirurgia, związana z koniecznością przecięcia tkanki, mogła być postrzegana jako naruszenie tej zasady. Ponadto, w buddyjskich klasztorach, które często były ośrodkami edukacji i nauki, medycyna opierała się głównie na ziołolecznictwie i dietetyce. Nie wykonywali operacji, ponieważ uważano je za bardziej inwazyjne.

Społeczne bariery wobec chirurgii również miały znaczący wpływ. W Indiach, podobnie jak w wielu innych kulturach, chirurg mógł być społecznie stygmatyzowany z powodu bezpośredniego kontaktu z krwią i wnętrznościami ciała. Takie zdarzenia były uznawane za tabu. Takie działania mogły prowadzić do oczyszczenia kastowego, a osoby wykonujące takie prace mogły być umieszczane w niższych kastach społecznych. To społeczne stygmatyzowanie mogło zniechęcać wielu potencjalnych praktyków od wyboru chirurgii jako ścieżki kariery, co dodatkowo ograniczało rozwój tej dziedziny w ramach ajurwedy.

Dodatkowo, postrzeganie chirurgii jako formy leczenia ostatniej szansy, stosowanej tylko w przypadkach, gdy inne metody zawiodły, mogło wpływać na jej status i dostępność. W kulturze, która ceni harmonię i równowagę, inwazyjność chirurgii mogła być postrzegana jako mniej pożądana.

Dziś chirurgia ajurwedy wciąż istnieje, choć w niekoniecznie pełnym zakresie. Wiele z tradycji przetrwało do dziś,

Ostatecznie chirurgia powróciła i ma się dobrze, aż za dobrze. Bo tak jak Shushruta mówił, że zabiegi chirurgiczne są ostatecznością, to dziś można powiedzieć są pierwszą linią obrony. Czy to jest potrzebne? Z Perspektywy praktyka ajurwedy NIE, z perspektywy zachodniego świata – TAK. Cóż, Kali Juga 🙂

Podsumowanie, czyli ciąć czy nie ciąć?

Chirurgia jest jedną z ważniejszych dziedzin medycyny, nie tylko ajurwedyjskiej. Chodź to nie Podstawy Ajurwedy , wiele jej zawdzięczamy. Uratowała miliony istnień i w czasach obecnych i tych starożytnych. Bez wątpienia nie jest nauką, która ma zejść na drugi plan z automatu, a bardziej wspierać pierwszoplanową profilaktykę. Wiele zabiegów chirurgicznych, jak wycięcie wyrostka, usunięcie pęcherzyka żółciowego, czy usunięcie mięśniaków macicy, można wyleczyć bez interwencji.  Jednakże tylko wtedy, gdy stan jest nie ostry, a łagodny. Kiedy występują ostre stany – Shushruta by się nie zawahał, ale do tych ostrych stanów można również nie doprowadzać.

 

Podstawy Ajurwedy – czyli jak zacząć?