Aromaterapia w ajurwedzie – co warto wiedzieć i jakie olejki eteryczne stosować?

Aromaterapia i olejki eteryczne odgrywają bardzo ważną rolę w naturalnym leczeniu człowieka, ponieważ są esencją wszystkiego, co dobre. Ponieważ w Ajurwedzie wykorzystuje się wszystkie zmysły na poziomie terapeutycznym, a i aromat, który wyczuwamy potrafi zadziałać w niebywały sposób na nasz umysł i ciało, powstał ten artykuł. Aromaterapia jest więc nieodłącznym elementem procesu leczniczego, który go wspomaga i stawia kropkę nad i, ale i działa interwencyjnie.  Jak zatem stosować aromaterapię i olejki eteryczne?

 

Zmysł powonienia

Aromaterapia w ajurwedzie ma swoje miejsce, ponieważ jak żadna inna medycyna nie docenia tak kompletu zmysłów. Nasze zmysły pozwalają nam na odbieranie różnych bodźców, ponieważ właśnie to tego służą. Warto wiedzieć, że zmysł powonienia jest około 10 tysięcy razy silniejszy niż np. zmysł smaku, co oznacza, że to, co wąchamy może mieć na nas 10 tysięcy razy silniejszy wpływ niż to, co jemy. Pewnie kojarzycie fakt, że noworodek potrafi rozróżnić zapach mamy od zapachu taty – powonienie to nasz pierwotny instynkt, którym posługujemy się, często nieuświadomieni o jego mocy. To dzięki temu zmysłowi potrafimy rozróżnić zepsutą żywność, a także tę, która nam służy. Marketingowo wykorzystują to wielkie sieci, które rozpylając aromat świeżo upieczonych bułeczek, zachęcają nas do ich zakupu.

Zmysł powonienia jest również istotny dla samego lekarza i terapeuty ajurwedy czy medycyny chińskiej – powiem wąchanie (takie nienachalne oczywiście), jest elementem diagnozy w obu systemach medycznych.

 

Trochę historii aromaterapii i olejków eterycznych

Wiele źródeł podaje, że to Egipcjanie wymyślili sposób otrzymywania olejków eterycznych. Namaszczanie ciała olejami zapachowymi stanowiło ważny element pielęgnacji oraz ochrony zdrowia, ale także rutyny dnia codziennego. Egipcjanie wierzyli, ze ciało odgrywa ważną rolę po śmierci, dlatego tak dużo pracy wkładali w namaszczanie i mumifikowanie ciał, zwłaszcza swoich władców. Do tego używano olejów i olejków eterycznych, które pochodziły z różnych roślin.

Starożytne cywilizacje ceniły sobie ziołolecznictwo i w zasadzie w każdej formie rośliny i zioła używano, ponieważ nie posiadano dostępu do innych leków. Nie było innych sposobów na leczenie chorób, ale w tym cały sęk – nie było i ich nie potrzebowano!

Sposoby na destylację olejków dawniej wyglądały nieco inaczej niż dziś, ale chyba to właśnie było najpiękniejsze – sama droga do produktu. Ubijano i ucierano roślinę, suszoną lub świeżą i wytłaczano z niej olej. Wyobrażacie sobie ten zapach?

 

Czym są olejki eteryczne?

Olejki eteryczne są wymieniane jako części składowe ziół i innych roślin. To składnik aktywny, którego właściwości są mocno nasilone, gdyż uważa się, że to kwintesencja rośliny. Olejek eteryczny wykorzystywany jest przez samą roślinę, np. do wabienia owadów, rozmnażania czy innych rytuałów, które zafundowała roślinom natura. Zioła to takie rośliny, których stężenie olejków jest bardzo wysokie, dlatego znajdują wysokie miejsce w lecznictwie i mają wiele właściwości pro zdrowotnych.

 

Kurs Ajurweda dla Kobiet

Jak produkuje się olejki eteryczne i jak je przechowywać?

Najpowszechniejszą metodą, by otrzymać olejek eteryczny jest destylacja parą wodą. Podstawowa destylacja może trwać nawet kilka tygodni, ale esencja wydobyta z rośliny jest najbardziej skoncentrowana. Nowoczesne metody destylacji pozwalają na uzyskanie olejku znacznie szybciej, jednak mówi się tu o delikatnej utracie ich mocy, co znacząco nie wpływa jednak na ich jakość.

Olejki można również tłoczyć na zimno, co jest mechaniczną formą ich uzyskiwania. W taki sposób często pozyskuje się olejki z cytrusów. Skórki tych owoców mieli się lub uciska, by uzyskać esencję eteryczną. Olejki pochodzące z tłoczenia na zimno są bardzo skoncentrowane, ale nieczyste. Nie ma to jednak również znaczącego wpływu na ich jakość, choć szybciej mogą tracić swoje właściwości.

„Żeby otrzymać pół kilograma olejku różanego, należy zużyć około 900 kg płatków róż”

Olejki eteryczne należy przechowywać w ciemnych buteleczkach, gdyż są wrażliwe na światło. Nie należy kupować olejków, których opakowanie jest przezroczyste. Pamiętajmy, by olejków nie podgrzewać do temperatury wyższej niż 40 stopni Celsjusza.

 

Jak aromaterapia działa na ciało?

W związku z tym, że jesteśmy obdarzeni kilkoma zmysłami, również zmysłem powonienia, aromaterapia ma ogromny wpływ na nasz proces leczniczy, ale także na zachowanie równowagi. Olejki eteryczne nie wchodzą jednak w reakcję z ciałem tylko za „pomocą” naszego nosa, a również przez kontakt ich z naszą skórą, ale i oczami, czy wówczas, gdy zażywamy je wewnętrznie. W książce „Ajurweda i aromaterapia” autorstwa Light’a i Bryana Millerów, swoistego podręcznika dla terapeutów ajurwedy, przeczytamy, że w początkowej fazie wchłaniania olejku eterycznego przenika on do ciała poprzez nos, oskrzeliki, ale także przez skórę, płuca i układ pokarmowy. Olejki są niezwykle ulotne, więc nie zatrzymują się w ciele, jednak będąc w ciele, mocno na nie oddziałują i przywracają równowagę, ale tylko, jeśli są regularnie stosowane.

Nasz nerw węchowy to jedyny nerw, który ma bezpośredni kontakt z naszym mózgiem. Stąd działanie aromaterapii jest tak wysoce cienione w naturalnych systemach medycznych. Nerw węchowy i jego funkcjonowanie ma na przykład na nasze emocje, dążenie do celu, pragnienia. Ta funkcja odgrywa ogromną rolę w wyjaśnieniu jak w zasadzie działa aromaterapia.

Pewnie zastanawia Cię, dlaczego zwyczajowo kupuje się kobiecie róże i dlaczego często jest symbolem kobiecości? Otóż olejek różany oddziałuję bezpośrednio na czakrę sakralną, a ta, będąc w równowadze, wzbudza naszą kreatywność, kobiecość,  ale i seksualność i pozytywne emocje. Oczywiście mam na myśli tutaj róże, które pachną J.

 

Aromaterapia w ajurwedzie dla doszy Vata

Chciałabym w skrócie opisać zastosowanie olejków eterycznych dla konkretnych dosz, zacznę więc od ajurwedyjskiej królowej dosz – Vaty – więcej o tej konstytucji przeczytacie tu.

Jak zapewne wiecie, Vata z natury jest lekka, sucha, chłodna, nieregularna, często nieuziemiona. Stosując olejki powinno się wziąć pod uwagę ich konkretne działanie i cechy. Warto więc zastosować olejki które rozgrzewają, działają wiatropędnie, czyli wyganiają nadmiar powietrza z organizmu.  Dobrym pomysłem będzie stosowanie aromaterapii wzmacniającej, gdyż osoby typu Vata bywają wycieńczone, a kompletnie tego nie zauważają (dopiero w krytycznym momencie).  Poniższa tabelka zobrazuje Wam jakie olejki warto stosować w celach terapeutycznych dla doszy Vata.

Jak usunąć toksyny z organizmu? Czym jest ama? Zalecenia + przepis na tonik

OLEJKI ETERYCZNE DLA DOSZY VATA
Działanie	Cel	Rodzaj olejku
Rozgrzewające	Usunięcie nadmiaru ama, oczyszczanie krwi	Kadzidło, kurkuma, cynamon, kolendra, czosnek, mirra, drewno sandałowe
Rozgrzewające, wiatropędne	Likwidacja wzdęć, przywrócenie równowagi w jelitach, usunięcie zastoju i ama	Ajwan, ziele angielskie, tymianek, kurkuma, cytryna, melisa, cynamon, goździk, lawenda, oregano, pomarańcza
Lekko rozgrzewające	Poprawa krążenia, wywołanie pocenia się, złagodzenie napięcia mięśniowego (dobre do masażu, kiedy odczuwamy napięcie)	Bazylia, kamfora, rumianek, goździki, szałwia, tymianek, trawa cytrynowa, majeranek
Wzmacniające układ nerwowy	Likwidacja napięcia psychicznego, łagodzenie bólu, usuwanie toksyn	Wanilia, drewno sandałowe, czosnek, gałka muszkatołowa, lawenda, ajwan
Wzmacniające cykle menstruacyjne	Łagodzenie skurczy macicy podczas menstruacji, odżywianie, wzmacnianie, poprawa odporności, normalizacja układu płciowego	Wanilia, ruta, jaśmin, dzięgiel, szafran, estragon, mirra
Wzmacnianie ognia trawiennego	Nasilenie ognia trawiennego, niwelacja toksyn, rozgrzewanie, pobudzenie krążenia	Czosnek, kminek, pomarańcza, bergamotka, imbir, majeranek, oregano

 

 

Aromaterapia w ajurwedzie dla doszy Pitta

Dosza pitta z natury jest gorąca i wilgotna. Jest też kwaśna i intensywna, więc olejki, które zastosujemy, muszą mieć działanie albo wysuszające (ale nie mocne), lub wychładzające.

OLEJKI ETERYCZNE DLA DOSZY PITTA
Działanie	Cel	Rodzaj olejku
Wychładzające napotne	Usunięcie nadmiaru ama, oczyszczanie krwi, niwelacja stanów zapalnych skóry	Krwawnik, mięta zielona, kolendra, melisa, rumianek
Ściągające	Usuwanie nadmiaru wilgoci, przyspieszenie procesu gojenia	Szafran, nagietek, krwawnik, kurkuma
Oczyszczające krew	Oczyszczenie ciała z toksyn, walka z infekcjami, obniżenie gorączki	Aloes, koperek, henna, drewno sandałowe, neem, szafran, aksamitka,
Wychładzające poprawiające cykle menstruacyjne	Regulacja mentruacji, zniwelowanie nadmiernego krwawienia	Krwawnik(!), jaśmin, róża
Wzmacniające układ nerwowy	Obniżenie intensywności pitty, wzmocnienie układu nerwowego	Drewno sandałowe, koper włoski, kocimiętka, gotu kola, lawenda, melisa
Odżywcze	Odżywienie krwi, limfy i tkanek	Neem, neroli, cedr, piżmo, kocanka
Wzmacniające wątrobę, usuwające nadmiar ognia w wątrobie	Usunięcie nadmiaru ognia w wątrobie	Lawenda, kolendra, koper włoski, mięta, drewno sandałowe
Odmładzające	Odmłodzenie tkanek, ciała, poprawa wyglądu skóry, poprawa świadomości	Brahmi, róża, szafran, piżmo, henna

 

Aromaterapia w ajurwedzie dla doszy kapha

Dosza kapha jest najbardziej stabilna, ale też ciężka, lepka, wilgotna i powolna. Terapie dla kaphy powinny ją rozgrzać, zintensyfikować, wysuszyć, i nadać lekkości.

OLEJKI ETERYCZNE DLA DOSZY KAPHA
Działanie	Cel	Rodzaj olejku
Moczopędne	Usunięcie nadmiaru wody, niwelowanie obrzęków, pobudzenie układu limfatycznego	Cynamon, pietruszka, mięta pieprzowa, trwa cytrynowa
Napotne, usuwanie nadmiaru śluzu	Usunięcie nadmiaru śluzu, przywrócenie drożności płuc, wydalenie kaphy z organizmu	Bazylia, dzięgiel, imbir, jałowiec, eukaliptus, szał1)ia, oregano, tymianek
Pobudzające ogień trawienny	Poprawa trawienia	Anyż, bazylia, kardamon, tulsi, imbir, gorczyca, kurkuma
Przyspieszające metabolizm	Przyspieszenie metabolizmu	Liść laurowy, anyż, kardamon, goździki, jałowiec, imbir, oregano
Afrodyzjaki	Wydzielenie hormonów płciowych	Róża, szafran, czosnek, jaśmin, gałka muszkatołowa
Ściągające	Redukcja nadmiaru kapha w tkankach	Szałwia, drewno sandałowe, kurkuma, krwawnik, imbir, cynamon
Oczyszczające krew	Usunięcie nadmiaru toksyn	Cynamon, mirra, neem, róża, szafran, hibiskus, koperek, kminek
Odmładzające	Odmłodzenie tkanek, ciała, poprawa wyglądu skóry, poprawa świadomości	Brahmi, róża, szafran, piżmo, henna

 

Aromaterapia w ajurwedzie. Jak korzystać z olejków?

Najpowszechniejszą metodą stosowania olejków jest rozpylanie poprzez dyfuzor. Można również wykorzystać olejki do natłuszczania i masażu ciała na co dzień. W tym celu do oleju bazowego (dla vaty sezamowy, dla pitty kokosowy, dla kapha gorczycowy) dodajemy kilka lub kilkanaście kropel olejku eterycznego – w przypadku kapha można dodać kilka kropel więcej, ponieważ kapha potrzebuje intensywności. Olej możemy podgrzać, ale nie mocniej niż do 40 stopni. Następnie wymasować całe ciało i rozkoszować się chwilą.

Inne oleje bazowe dla konkretnych dosz to:

VATA – OLEJ Z AWOKADO, RYCYNOWY, LNIANY, Z ORZECHÓW WŁOSKICH

PITTA – OLIWA Z OLIWEK, OLEJ SOJOWY

KAPHA – OLEJ KUKURYDZIANY, KROKOSZOWY, Z AWOKADO

Olejki można dodawać również do kąpieli, korzystając z sauny lub robiąc inhalacje. Można je również używać do higieny jamy ustnej, kompresów i leczenia zmian na skórze (tu już warto skonsultować się z terapeutą).

 

Olejki eteryczne używa się podczas zabiegów ajurwedyjskich, takich jak zabiegi natłuszczające, zabieg nasya, udvartana, lewatywa i inne. W swoim gabinecie również je stosują, dobierając olej do masażu i odpowiedni olejek do stanu zdrowia pacjenta.

 

Rozmowa o olejkach eterycznych

Ostatnio miałam przyjemność gościć podczas rozmowy o olejkach eterycznych i ajurwedzie u Magdy Nawrot, specjalisty od olejków eterycznych doTerra. Poniżej wrzucam film, a pod nim kontakt do Magdy i jej strony na facebooku.

STRONA MAGDY – https://www.facebook.com/eteryczne.zycie

KOMSUTALCJE AJURWEDYJSKIE – KONTAKT TU